Социально-методический центр поддержки СО НКО Московской области

Холерик, сангвиник, меланхолик, флегматик дегендер нелер және қайсысы жақсы?

Бұл төрт терминдерге кішкене термин берейін:

1) Меланхолик — адамдарға тән төрт темпераменттің бірі. Меланхолик сәл нәрсеге сезімтал, тұйық, сөзге сараң, жайбасар адамға қатысты айтылады. Мұндай адам жүйке жүйесі әлсіз типке жатады. Өйткені оның қозу, тежелу жүйке процестері өте баяулығымен ерекшеленеді. Не нәрсе болса да ішінде сақтайды. Меланхоликтің де жағымды және жағымсыз жақтары болады. Егер де меланхолик — темпераментті адам дұрыс тәлім-тәрбие алмаса, ондай адам өзінен-өзі тұйықталып, жұрттан өзін оқшау ұстауы мүмкін. Адамда болатын темпераменттердің қай-қайсысы да жүйке жүйесінің туа біткен қасиеттерінен туындайтын, адамның тұқым қуалайтын, жеке дара қасиеті болып саналады.

2) Холерик — темпераменттің типі (Мінезді, қызу мінезді, жігерлі адам). Холериктің эмоцияға берілуі шапшаң. Сезім күйлері оқыс ауытқып, құмарта көтеріліп кететін шыдамсыз, күйгелек кісі. Әп-сәтте қызып кетіп, күйіп-піседі. Ашуланса, бұрқ етіп, қызу екпіні сарқылып барып басылады, бастан кешкен сезімі санасында терең із қалдырады, қимыл-қозғалысы шапшаң. Икемсіз оқыс қылықтарына қарамастан, қызулы, жігерлі, пысық және іс-әрекет атқаруға бейімді келеді. Жұмысқа құмарта беріліп, екпінмен істеуші, анық, әсерлі, мәнерлі сөйлейді. Сезім күйлері сөзінен, мимика, пантомимикасынан білініп тұрады. Холерик белсенді, батыл келеді, іске шапшаң кіріседі, бастаған іс-әрекетін аяқтап шығады, көп адам қатысқан ойындарға құмар. Өзі де ұйымдастырып, аяғына дейін белсене қатысады, шыдамсыз, күйгелек, лезде өкпелейді, әп-сәтте ашуланады және ашуын ұзақ сақтайды. Холерик темпераменті тез туатын күшті сезімдерімен, эмоциялық қозғыштарымен, шамданғыштығымен, жігерімен, үлкен қозғалғыштығымен, ұтымды қимылдарымен, бай мимикасымен сипатталады.

3) Сангвиник — оптимист адамды белгілеу үшін қолданылатын термин. Сангвиник типті адамның эмоциялық қозуы шапшаң, күшті болады, бірақ көп тұрақтамайды. Көңіл-күйі әп-сәтте өзгереді. Сангвиник — әсершіл адам. Ұнатқан, сүйсінген нәрсесіне елігіп әуестенуі де оңай, жеңсігінің басылуы да жылдам. Төңірегіндегі оқиғаларға, нәрсенің мән-жайына елең етіп, көңілденіп, басқа әсерге ауысып кетуі де тез. Көңілі көтеріңкі келеді. Ұзақ уақыт мұңайып жүрмейді. Бастан кешкен сезім күйлері санасында елеулі із қалдырмайды. Шапшаң да икемді, қозғалғыш та қызу, еті тірі, сергек келеді. Сезім күйлерін сыртқы қимылдары әйгілеп тұрады. Көтеріңкі, мәнерлі сөйлейді, мимика, қимылы көп. Ақжарқын, ашық келеді. Мұндай адам басқалармен тез тіл табысады, бірақ қарым-қатынасқа онша мән бермейді. Қызықтырған іске бейімділігі, талабы, талпыну көп, бірақ оп-оңай басылып қалады. Бастаған ісіне тыңғылықты болмай, жұмысы аяқсыз қалады. Іске қатысуға әр уақыт дайын тұрады. Кейде бірнеше жұмысқа бірдей кіріседі. Басында көңілі көтеріңкі болып, іс үстінде лезде суыйды.

4)Флегматик. Флегматик темпераменті сезімнің болымсыз білінуімен сипатталады; флегматикті өзі үшін байсалды кәдуілгі күйде шығарып әкету оңайға түспейді; ол жүріс-тұрысы мен сөзінде сылбыр, оның мимикасы онша айқын емес, қимылдары сараң. Флегматик эмоциялық қозуы әлсіз болады, қызуланып желікпейді, елеуреп ашуланбаqды, көңіл-күйлері байсалды, орнықты қалпында ұзақ сақталады, баяу өзгереді, жарқырап қуануы да, жабырқап қайғыруы да қиын, аз қозғалады, сылбыр, керенау қимылдайды, сезім күйлерін, дене қимылдарын білдіріп тұрмайды, мимикасы, өзге қимылдары мәнерсіз. Бірсарынды монотонды сөйлейді. Кісімен араласып жақындасуда мардымсыз, іске ырғалып-жырғалып барып кіріседі. Іс-әрекетін байсалды, тиянақты орындайды, бастаған ісін қадағалап істейді, аяқтап шығады. Флегматик байсалды, баяу, орнықты болады. Кісіге үйірлігі аз, өзі ешкімге тиісіп, соқтығыспайды. Біреу жанжалға шақырса, есебін тауып жалтарып кетеді, тыныштықты жақсы көреді. Көңіл көтеретін сауыққа да әуес емес, бөтен кісіге міндет артып өкпелемейді.

 Бұл төрт темпераменттен сіз тек қана тест арқылы өзіңіздің қай темперамент екенізді анықтай аласыз…

 

 

Темперамент типтері қазақша | Қазақша медицина

Темперамент құрамындағы бөліктердің сәйкестігі (лат. Temperamentum) – адамның психикалық әрекетінің нақты динамикасын айқындайтын  психиканың дара қасиеттерінің жиынтығы. Бұл психикалық ерекшеліктер адамның барша іс әрекетінде оның мазмұны, мақсаты және себептеріне тәуелсіз бірқалыпты көрінеді, есейген шақта да өзгеріске түспей, өзара байланыста темперамент кейпін өрнектейді.

Темперамент – жеке адамның әлеуметтік тұлға ретінде қалыптасуының биологиялық табиғи ірге тасы. Темперамент жөніндегі ғылымның ірге тасын қалаған ежелгі грек дәрігері – Гиппократ (460-377 б.э.д).

Темперамент туралы теориялар

Гиппократ темперамент типтері: Оның тұжырымы бойынша, адамдар төрт “дене шырындарының” –қан, шырыш, өт, запыран- өзара қатынасымен ажыратылады. Темперамент түрін денеде жоғарыда аталған шырындардың бірінің басымдылығымен байланыстырды:сангвиник (sangius –қан), флегматик (phlegma – шырыш), холерик (chole – өт), меланхолик (melachole –запыран).

Сангвиник – жоғары дәрежелі әрекетшіл адам. Қозу мен тежелуі тепе –тең. Қозғалыс қимылдары мәнерлі шапшаң. Сәл нәрсеге күліп, болмашы себептен көңілі қалып, мұңайады. Сезімталдығы өте жоғары. Мұндай адам көтеріңкі белсенділікке ие, жұмыс қабілеті мен қуатының жоғары болуынан жаңа іске қаймықпай кіріседі, ұзақ уақыт талып шаршамастан қызметін жалғастыра алады.Айналасындағылармен тіл табысқыш. Экстраверт.

Холерик – Сангвиник сияқты жай әсерлерге берілмейді, әрекетшең және белсенді. Бірақ холериктің әрекетшеңдігі белсенділіктен басымдау, сондықтан ол ұстамсыз, шыдамсыз, қызба. Сангвиникке қарағанда салғырттау, икемі кемірек. Осыдан –ниеттері мен қызығулары тұрақтылау, табанды, зейінін ауыстыруы қиындау, сезімі көбіне сырттай көрінеді, сондықтан – толық экстраверт.

Флегматик – әрекеті енжар, сезімталдығы мен көңілі кем көріністі.Оны күлдіру де, мұңайту да оңай емес. Қай жағдайда да сабырлылығымен байсалдылығын жоймайды. Сөзі сылбыр, әрекеті жай. Ол өте қуатты, еңбектен шаршамайды. Шыдамды, ұстамды, сезімге берілмейді. Адамдармен араласып кете бермейді, сырттай әсерге төзімді. Бар білгені ішінде –интраверт.

Меланхолик – өте сезімтал, бірақ әрекетшеңдігі кем адам. Болмашы нәрседен көзіне жас үйіріліп, өкпелегіш, сырттай әсерді күйзеліспен қабылдайды. Сөзі мен қозғалысы өте сылбыр. Өзіне сенімсіз, үркек, қиындықтан шегінеді. Жігері кем, тез шаршайды,қызметі болымсыз. Зейіні тұрақсыз, барша психикалық процестері әлсіз. Интраверт.

Темперамент типтері

Э.Кречмер темперамент типтері

Неміс психиатрі және психологы, 1888 жыл –Тюбингенде, адамның дене құрылымына байланысты дараланып, тума темперамент қасиеттеріне негізделген –конституциялық типологияны ұсынды. Бұл теорияның мәні:әр адам өз дене құрылымына орай өзіндік психикалық ерекшелікке ие. Осыдан, дене мүшелерінің (қол,аяқ, бас,кеуде т.б) сырттай өлшемдеріне байланысты төрт конституционалды психикалық тип бнлгіленген:

• Лептосоматик – бойшаң, нәзік денелі, көкірегі жайылыңқы, тар иықты, қол –аяғы ұзын, жүдеу.
• Пикник – мығым, семізшең, кіші немесе орта бойлы, қарны қампиған,домалақ бас,қысқа мойын.
• Атлетик – бұлшықеттері күшті дамыған, денесі мығым, берік, ұзынша не орта бойлы, кең иықты, жамбас сүйектері тартылған.
• Диспластик –дене бітімі қисынсыз. Бұл адамдар әртүрлі мүшелік зақым –сырқатқа ұшырағандар.

Аталған дене құрылымы типтеріне үш темперамент типі сай: шизотомик, иксотомик, циклотомик.

• Шизотомик –дене құрылымы нәзік, әлсіз дамыған, тұйық, эмоциялары ауыспалы, тұрақсыз, талаптар мен көзқарастар өзгеріміне ере бермейді, содықтан қоршаған ортаға икемденуі қиын.
• Иксотомик –денесі мығым, мінезі байсалды, сезімталдығы кем, ойлау қабілеті шабан.
• Циклотомик – семіз, домаланған денелі, эмоциялары қайғы мен қуаныштың арасында бірдей, тіл табысқыш, көзқарастары шындықтан ауытқымайды.

И.П.Павловтың темперамент типтері

Ол темперамент типінің жүйке жүйесі қасиеттері ретінде қозу мен тежелу күшін, тепе – теңдігін және қозғалмалылығын атап көрсетті. Осы үш қасиетті негізге ала отырып, күшті тип пен әлсіз типті айыра, дәстүрлі Гиппократ типологиясына жақын жүйке жүйесінің төрт негізгі типін ажыратты.

• Күшті, қозу мен тежелуі теңдей, қозғалмалы – сангвиник
• Күшті, қозу мен тежелуі теңдей, салғырт – флегматик
• Күшті, қозуы басым – холерик
• Әлсіз тип – меланхолик

Х. Ю.Айзенктің темперамент типтері

Ағылшын психологы, психологияның биологиялық бағытындағы лидердің бірі. Ол  қозу және тежелу процесі негізінде экстраверсия – интроверсияны ұсынды.

Интроверсия –(лат. intro – ішінде, versave –қарау) ұялшақ, көп нәрсені ішінде сақтайды. Аяқ астынан ашуланбайды, жинақылықты жақсы көреді, суық, тұрақты, субьективті, қарапайым, экстраверсияға қарама –қарсы.

Интраверттерге тән: Қозудың тез қалыптасуы, оның қарқындылығы және реактивті тежелудің жай қалыптасуы, әлсіздігі және тұрақсыздығы.

Экстраверсия – (лат. exter –сыртқы, versave –қарау)қоғамшыл, импульсивті, белсенді, өжет, көңілшек. Олар кештерді жақсы көреді, адамдар арасында болғанды ұнатады, қалжыңды жақсы көреді, эмоциялы.

Экстраверттерге тән: қозу баяу дамиды, оның әлсіздігі және реактивті тежелудің тез қалыптасуы, оның күштілігі, тұрақтылығы.

Осыдан жүйке жүйесінің қасиеттері – жүйке жүйесінің жалпы психикалық көрінісі болған темпераменттің физиологиялық негізін қалайды, яғни адам темпераменті – жоғарғы жүйке жүйесінің сырттай әрекет қарқынында танылатын психикалық бейнесі.

Темпераменты Модель личности и лидерства – Институт доктора медицины Харриса

У всех нас разные темпераменты. Знание своих собственных и чужих может улучшить совместную работу и выполнение важной работы.

Большинство экспертов сходятся во мнении, что лидерство является самым важным фактором успеха любой организации. Библиотеки книг, тысячи коучей и десятки организаций существуют, чтобы помочь людям стать лучшими лидерами. Томы порицают отсутствие лидерства во всех сферах жизни. Арабская пословица гласит: «Лучше армия овец во главе со львом, чем армия львов во главе с овцой».

Лидерству можно научить, и может быть полезно определить природный темперамент каждого человека, понять сильные и слабые стороны этого темперамента и помочь лидеру усовершенствовать то, что хорошо, и улучшить то, что плохо. Существуют десятки способов характеристики личности, в том числе Майерс-Бриггс (интроверт-экстраверт, мышление-чувствование, ощущение-интуиция и суждения-восприятие), типы А и В, животные (медведь-обезьяна-дельфин-сова) и другие. . Одна из самых известных – Темпераменты (холерик-сангвиник-меланхолик-флегматик). Каждая модель имеет сильные и слабые стороны, и обычно используется модель темпераментов.

Происхождение этой системы является историческим и основано на четырех соках Галена, которые, как считалось, составляют тело. У каждого была смесь (лат. Temparere — смешивать) каждого юмора, но преобладал один. Преобладающий юмор определял их тип личности. Греческие врачи Гиппократ (460-370 гг. до н.э.) и Гален (129-199 гг. н.э.) считали, что дисбаланс этих жидкостей вызывает болезни. Эта теория преподавалась врачам во всем западном мире и в других местах более 1500 лет.

Холерик (греч. choler — «желтая желчь») — желчный по темпераменту или цвету лица, легко впадающий в гнев
Флегматик (греч. phlegmatikos — «слизи») — апатичный, медлительный, самообладающий, собранный
Сангвиник (средневековый сангвиник — « цвет крови») – теплый, страстный, веселый
Меланхолик (греч. melancholia – «черная желчь») – грусть

Несмотря на то, что некоторые из этих типов личности кажутся плохими, а другие хорошими, каждый из них имеет свои преимущества и недостатки. Теория юмора потеряла популярность в медицине 200 лет назад, но некоторые идеи до сих пор полезны.

Холерик
1.Сильные стороны – хорошо организованный, выполняет работу, волевой и целеустремленный, независимый и занимает твердую позицию
2. Слабые стороны – может наезжать на людей, бесчувственный, вспыльчивый, может быть гордым или злым
3.Возможности – способность вдохновлять и направлять других на великие дела
4. Угрозы – способность отталкивать других и игнорировать лучшие вещи, потому что эти лучшие вещи часто не поддаются измерению.

Сангвиник
1. Сильные стороны – живой, дружелюбный, общительный и любящий людей. Нежный и сострадательный.
2. Слабые стороны – безвольный, с уживчивостью, непрактичный и неорганизованный.
3. Возможности – способность служить другим с чуткостью и заботой, удовлетворяя самые глубокие потребности.
4. Угрозы – возможность компромисса по важным доктринам и решениям просто для того, чтобы поладить. Может быть эгоистичным.

Меланхолия
1.Сильные стороны – аналитические, самоотверженные, одаренные и перфекционистские.
2.Слабые стороны – эгоцентричный, пессимистичный, боязливый и мрачный, угрюмый
3.Возможности – возможность решать сложные и важные проблемы, как для людей, так и для своей организации, как он их ставит перед собой.
4. Угрозы – возможность быть парализованным страхом или депрессией.

Флегматик
1.Сильные стороны – счастливый, легкий на подъем, надежный, практичный и эффективный
2.Слабые стороны – не хочет ввязываться в трудные дела, ленив, упрям ​​и сопротивляется лидерству
3.Возможности – возможность держать группы вместе, будучи миротворцем, освещая холериков и меланхоликов мира и удерживая курс во время бури.
4. Угрозы – потенциальная неуправляемость и незаинтересованность в помощи кому-либо, кроме себя.

У всех есть сочетание каждой из этих характеристик, но каждый склонен проявлять один (или даже два) типа в большей степени, чем другие. Если использовать библейские примеры, Авраам был склонен к холерикам. Он должен был быть таковым, потому что перемещение большой группы людей и животных из безопасного дома в неизвестную среду за сотни миль требует драйва, мужества и высокой степени компетентности. Собрать армию слуг, преследовать крупного врага ночью и уничтожить его — тоже не для легкомысленных. Большинство сангвиников, меланхоликов и флегматиков, наверное, никогда не смогли бы этого сделать. Его стиль руководства «доводи дело до конца» хорошо подходил для его задач.

У Иакова было изрядное количество холериков, потому что перехитрить Лавана, противостоять Исаву и бороться с ангелом было не для слабонервных. Однако у него была и широкая полоса меланхолии. Темная сторона Иакова проявлялась в его привилегированном отношении к своей жене Рахили и ее сыновьям Иосифу и Вениамину. После исчезновения Иосифа (Бытие 37:34-35) и когда позже он столкнулся с возможностью потери Вениамина (Бытие 43:14), предвзятость Иакова и его скорбная сторона стали очевидны.

Джозеф был скорее флегматиком. Он не столько инициировал новые дела, сколько добросовестно выполнял то, что ему было дано делать. Быть проданным Потифару, быть обвиненным в прелюбодеянии, остаться в темнице и истолковать сон фараона — это были не ходы, которые он планировал и делал на шахматной доске своей жизни, а то, что с ним произошло. К чести Джозефа, он был достаточно мудр и трудолюбив, чтобы верно служить Богу во всем этом. Иосиф был верным и, безусловно, упрямым, но не ленивым. Он не избегал лидерства, но и не замышлял его.

Большинство людей представляет собой комбинацию этих типов, но преобладают один или два. Кроме того, люди становятся больше одними и меньше другими в зависимости от их ситуации. Нельзя долго оставаться на руководящем посту в вооруженных силах США, не поддавшись жесткой дозе холериков. Личности могут меняться, поэтому, даже если вы не холерик в начале, вы станете им еще больше, когда закончите. Столкнувшись с проблемами, которые могут вас убить, выживают только те, кто может «сделать это».

Люди в академических кругах или в театре склонны к меланхолии, возможно, отчасти из-за самоанализа, необходимого для того, чтобы быть хорошим профессором или актером. Те, кто занимается продажами и политикой, кажется, преуспевают, если они более оптимистичны. И каждой организации нужно несколько флегматиков.

Как и у любого инструмента для определения личности, у этого есть ограничения. Никто не может быть помещен в ящик каким-либо ярлыком, и это значит неправильно понять его и навредить его организации. Тем не менее, все они заслуживают внимания, поскольку мы стремимся развивать лидеров. Модель темпераментов может помочь нам, когда мы стремимся вести наши организации, нацию и мир в 21 веке.

Нравится:

Нравится Загрузка…

Народная медицина толкует о темпераментах: флегматик или меланхолик

ТЕГЕРАН. Как объяснялось в предыдущих статьях, у каждого человека есть отличительный темперамент — или, как это хорошо известно в персидском термине «мизадж», — на основе которого люди демонстрируют отличительные физические и поведенческие характеристики.

В ирано-исламской народной медицине избыток или недостаток тепла и влажности определяют четыре основных темперамента: «Теплый и влажный (сангвиник или Дамавий )», «Теплый и сухой (холерик или Сафравий )», «Холодный». и Сухой (меланхолик или Saudawiy )» и «Холодный и мокрый (флегматик или Balgamiy )» соответственно. Термины в скобках относятся к четырем группам веществ в организме (называемых «гуморами» или « Ахлат »), включая кровь, желтую желчь, черную желчь и мокроту соответственно. Слова, написанные курсивом, показывают оригинальные персидские термины в древней литературе.

Подробный анализ людей с флегматичным и меланхолическим темпераментом.

Флегматик: холодный и влажный

Люди с флегматическим темпераментом обычно крупны и быстро набирают вес, в их теле преобладает доля жира, а не мышечной ткани, и они обычно кажутся опухшими.

Их части тела большие и гладкие из-за влажности их тел.

Они обычно мерзнут и бегают холоднее, чем другие люди, и как только кто-то прикасается к ним, можно сказать, что им холоднее, чем обычно. Обычно они более чувствительны к холодной и влажной погоде.

Они светлые, светлокожие, с гладкой кожей и относительно лучшей кожей. У них шелковистые, прямые, гладкие и тонкие волосы.

Они выделяют довольно большое количество отходов жизнедеятельности (моча, пот и фекалии), но отходы не имеют яркого цвета или запаха, если только отходы не накапливаются в их телах.

У них может быть насморк и слезотечение, чрезмерное выделение слюны или повышенное выделение слизи.

Они проспят и, вставая, чувствуют, что не выспались. Обычно им трудно просыпаться, и они просыпаются уставшими. Они чувствуют головокружение и усталость рано утром, особенно когда холодно или они съели еду или напитки с мокрым Мизаджем.

У этих людей плохая память, и им может потребоваться прочитать что-то несколько раз, прежде чем они полностью это поймут.

Они чувствительны к молочным продуктам, кислым продуктам, большому количеству воды и продуктам с высоким содержанием воды и должны сократить их потребление.

Говоря мысленно, они не торопятся говорить и действовать; они бесконечно терпеливы и спокойны и могут мириться с людьми любой веры.

Меланхолик: Холодный и сухой

Люди с меланхолическим темпераментом обычно худощавые и имеют маленькое телосложение. У них не так много больших частей тела, и они могут есть столько, сколько хотят, но не набирают вес.

Они холоднее остальных.

У них смуглый цвет лица, и на коже могут появиться темные пятна. Их кожа сухая и грубая, а волосы грубые, курчавые и курчавые. У них также есть чрезмерное количество нежелательных волос (гирсутизм).

Они мало спят, имеют проблемы с быстрым засыпанием, у них более низкая эффективность сна, что может привести к нарушению сна. У них также, вероятно, больше кошмаров, чем у других людей.

Обладают сохраняющей памятью.

Они чувствительны к пищевым продуктам с холодным и сухим характером, и им приходится сокращать потребление маринованных фруктов и овощей, продуктов с содержанием уксуса, чечевицы, баклажанов, объедков и фаст-фуда.

С ментальной точки зрения люди с меланхолическим темпераментом склонны к самосозерцанию.